zaterdag 26 december 2015

De schouw 1940-2015. Verhalen uit een kroeg

Rotterdam kent een aantal legendarische cafés. Een legende wordt pas volledig wanneer er een boek over zo’n café wordt geschreven. Voor ‘De Schouw’ ligt dit boek er nu. Het is uitgebracht ter gelegenheid van het 75 jarig bestaan van de zaak aan de Witte de Withstraat 80.


Het boekje begint met een historisch verhaal over het ontstaan in 1940 en de  eerste jaren van de kroeg. Het was toen een nette zaak, een bodega, waar mensen kwamen uit de gegoede burgerij.

De rest van het boekje bestaat uit bijdragen van vaste klanten en bekende Rotterdammers die de kroeg bezochten of nog steeds bezoeken.

Vanaf de jaren zestig was de Schouw een verzamelpunt van journalisten. De Witte de Withstraat werd de Fleetstreet van Rotterdam genoemd. De redacties van o.a. de NRC en Het Vrije Volk zaten op loopafstand van de Schouw. Hier werd het wereldnieuws besproken en soms het lokale nieuws gemaakt.

Bolle Frans en Kale Willem waren de barmannen in de jaren 80. Het waren opmerkelijke karakters, schrijft Geert-Jan Laan. Kale Willem werd een keer door zijn vriendin uit huis gezet. Zij pakte het grondig aan en smeet al zijn spullen uit het raam. De strijkplank die als laatste het raam verliet belandde precies in de tramrails en kwam niet meer los. “De enige oplossing was dat ik de strijkplank in de rails voort moest duwen naar de remise en Hillegersberg.”

Deelder kwam als tweeëntwintig jarige in de Schouw. Eind jaren zestig hield de redactie van een poëzietijdschrift er vergadering, De foto toont lege glazen bier, volle asbakken en een jonge Deelder die naar eigen zeggen zo stoned als een kruk was.

De link met kunst en literatuur is er altijd geweest in de Schouw. Daniël Dee begon al meer dan tien jaar geleden de maandelijkse Dichtclub, later omgedoopt tot de Poetsclub. En sinds 2001 hangt er een vitrine aan de straatkant met de kleinste galerie van Rotterdam, voor iedereen zichtbaar. Wekelijks wordt er een nieuw kunstwerk onthuld in deze ‘Aanschouw.’

Helemaal mooi is het Overschilderschilderij. Elke zes weken wordt een kunstenaar gevraagd het doek over te schilderen. Vervolgens hangt het een week in de Aanschouw. Inmiddels is het doek centimeters dik.

Tineke Speksnijder, de huidige baas van de Schouw vindt het allemaal prima. Zij schrijft: “De Schouw is een heerlijke zaak, met wat mij betreft het allerleukste publiek. Ik hoop dat er over 25 jaar nog steeds kunstenaars, dichters, journalisten en mensen van allerlei pluimage zullen komen”.


Maar wat is precies de aantrekkingskracht van de Schouw? Leo Pronk vraagt het zich af. Het is in ieder geval niet omdat het café zo mooi, schoon en gezellig was. “Integendeel – er zijn jaren geweest dat de kakkerlakken over de bar liepen, in het herentoilet de pis tegen je hakken klotste, het blauw stond van de sigarettenrook en de lijflucht van de stamgasten niet te harden was.” Wat is het dan wel? De Schouw noemt hij de bewaarplaats van vele mooie verhalen. Dit boek staat vol met deze verhalen. Koop het aan de bar voor € 10 en lees het!

Geen opmerkingen: