Thomas Verbogt – Als de winter voorbij is

De nieuwste roman van Thomas Verbogt gaat denk ik heel erg over hemzelf. Het is een melancholisch boek, waarin de verteller terugkijkt op zijn leven en de kleine gebeurtenissen en ontmoetingen die een blijvende invloed op hem hebben gehad. Het is niet humoristisch zoals andere boeken van Verbogt. En het is minder vrijblijvend.

De schrijver verhuist en trekt in bij zijn vriendin Aimee. Hij wil het liefst al zijn spullen en herinneringen bewaren, maar tegelijkertijd vraagt hij zich af waarvoor. Ga je die boeken nog lezen of die stapel brieven inkijken? Hij zit in de tweede fase van zijn leven en loopt tegen de derde.

“Het grootste deel van mijn leven dacht ik dat je een leven moest leiden om dat leven te veranderen, beter te worden, voller, avontuurlijker … maar misschien moet er op een gegeven moment … wel een andere beweging komen, dat je zegt: dit is het en hiermee wil ik het doen.”

Tijdens de verhuizing – misschien wel de laatste in zijn leven - kijkt hij terug. Hij overdenkt zijn jeugd, zijn ouders en vrienden die er niet meer zijn. Een ouder pleegzusje brengt pijnlijke herinneringen naar boven.

Als kind was hij afstandelijk, kon moeilijk in contact komen met anderen en was graag op zichzelf. Vriendinnen stelde hij vaak teleur. Hij kon zich niet binden, liet zich niet aanraken in geestelijke zin. Zijn herinneringen hangt hij in elke levensfase op aan deze relaties.

Het boek lijkt voort te kabbelen, maar één herinnering is cruciaal. Op een zomerkamp, hij is begeleider, krijgt hij van een jonger meisje op de laatste dag van het zomerkamp een zoen. Het meisje is zo vrolijk en open. Zij lijkt hem volledig te begrijpen. Zij zien elkaar niet meer, maar zijn toch met elkaar verbonden. Deze gebeurtenis groeit verderop in het boek uit tot een van de meest ingrijpende uit zijn leven. Er komt een drama uit voort dat hem een groot schuldgevoel geeft.

“Alle grote veranderingen, alle grote veranderingen die grote gebeurtenissen worden, vooral ontstellende gebeurtenissen, beginnen met een klein moment, misschien een paar seconden.”

Ik wil niet in details treden, daarmee haal ik de spanning uit het boek voor als u het boek wilt lezen. Iets dat ik sterk kan aanraden. ‘Als de winter voorbij is’ is één van de beste boeken van Verbogt. Hij schrijft heel voorzichtig en bouwt de herinneringen en de wisselingen tussen heden en verleden heel subtiel op. Hij raakt de grote thema’s: schuld, spijt, ouder worden, toeval.

In een passage in het boek komen mannen om zijn dak te repareren. Zij geven aan dat er wel het een en ander moet gebeuren: “maar daar moet je iemand bijhalen als de winter voorbij is.” De woorden blijven hangen in zijn hoofd. Het hoort het vaker, want de winters volgen elkaar snel op.