Johnny van Doorn – De geest moet waaien

De boeken van Johnny van Doorn zijn geschreven om te herlezen. Hij was vooral performer. Als je zijn stemgeluid eenmaal hebt ervaren dan hoor je dit hardop in je hoofd tijdens het lezen. Johnny van Doorn is inmiddels bijna 25 jaar dood. Hij is veel te jong gestorven.

Hij begon in de jaren 60 als dichter: Johnny the selfkicker. ‘De geest moet waaien’ is uit 1977 en bestaat uit verhalen uit zijn eigen leven: als jongeling woonde hij in Arnhem, hij verveelde zich te pletter, zwierf ’s nachts over straat en werd al snel gezien als de dorpsgek. Wanneer de politie hem aanhield en vroeg waar hij heen ging antwoordde hij. “Ik ga nergens naartoe. U kent mij toch zo langzamerhand, heren. Ik ben de dichter Johnny van Doorn. Een artiest, begrijpt u, die op straat inspiratie opdoet. We leven in een vrij land, als ik mij niet vergis.”

Het was duidelijk: hij moest naar Amsterdam! Hij viel met zijn neus in de boter, want hier gebeurde het allemaal. Hij schrijft er vol genoegen over in deze bundel: de feesten, de liefde, de gekte en de vrijheid. Andere stukken gaan over de periode waarin hij een min of meer bekende schrijver en vooral performer was.

Hij trad op de meest onmogelijke plekken in Nederland op. In het verhaal ‘Delft’ beschrijft hij een bezoek aan een afgelegen keet in een weiland, waar hij ontvangen wordt door en groep losgeslagen studenten. Hij verklaart zich geen moer aan te trekken van slechte kritieken. Je schrijft toch geen boek voor de Kees Fens, die volgens Van Doorn zelf onleesbaar-warrig schrijft.

Van Doorn kan zichzelf, zijn hele verschijnsel goed relativeren. Na het nodige gezuip ziet hij zichzelf in de spiegel van een café. “Op de wc kamde ik mijn haar. De spiegel loog niet: ik had mijn beau jour vandaag. Knap was anders, maar markant was hij zeker, mijn kop.”

‘De geest moet waaien’ is een klassieker. Alleen de titel is al geweldig. Nog één citaat tot slot. Johnny zit in het café. Hij motiveert een vriend om een jointje te gaan roken. “De vreugde om je vriend stoned uit de wc te zien komen – wij herrezen uit de lauwe cafépudding.”