Susan Sontag – Herboren: dagboeken en aantekeningen 1947-1963

Ik las een zeer lovende recensie over de dagboeken van Susan Sontag. Ik liet mij overtuigen en kocht het deel tussen 1947 en 1963. Het viel wat tegen.

Susan Sontag leest als puber veel en is zeer leergierig.  Haar dagboek staat vol met opsommingen van gelezen boeken of nog te lezen boeken: Proust, Rilke, Eliot, Dante, etc.  En zij brengt een bezoek aan Thomas Mann.

Naast haar leeshonger beschrijft zij haar uitspattingen in nachtclubs, zij geeft zich over aan drank en experimenteert op seksueel gebied. De lesbisch liefde is de enige die voor haar telt.

Dan lees je dat ze binnenkort jarig is en 17 zal worden.  Even later trouwt ze met een man en krijt een zoon. Er ontbreken wat jaren in haar dagboek, maar wanneer het huwelijk minder gaat, begint zij weer te schrijven. Susan Sontag gaat weg bij haar man. Het is vaak onduidelijk waar haar zoon verblijft. Zij heeft relaties met diverse vrouwen, werkt op de universiteit en begint te publiceren. Zij houdt nog steeds van opsommingen: boeken, maar ook van films die zij gezien heeft, regelmatig twee of drie op een dag.

Tegen het einde van dit deel wordt het dagboek interessanter. Er staan meer uitgewerkte gedachten en aardige uitspraken in. “Schoon blijven – een probleem dat te maken heeft met seks. Na een wasbeurt voel ik mij ‘in de stemming voor seks’, maar die seks blijft uit: daarom ben ik huiverig om mij te wassen.”

Leuk is de parabel van de Fatale Ziekte. ”Drie weken geleden kon het met twee aspirines genezen worden; twee weken geleden zou penicilline volstaan hebben; afgelopen week een zuurstoftent; deze week amputatie; volgende week is de patiënt dood. Hoe dom is de dokter die vorige week penicilline voorschreef! Was het waar dat niet alleen genezing uitbleef, maar dat de ziekte zelfs versneld terrein won?

Ook interessant aan dagboeken is dat je leest over gebruiken waarvan je het bestaan niet kende. Wie heeft er ooit van V-mail gehoord? De V staat voor Victory. Het was in de oorlog een systeem om brieven te versturen op microfilm. In de VS werd het vervolgens gedrukt op lichtgewicht papier. Het was bedoeld om ruimte te besparen en spionage te bemoeilijken.

Aan dit dagboek lees je af dat het niet voor publicatie was bedoeld. Niet alles wat zij schrijft is even interessant, maar tegen het einde wordt het leesbaarder. Toch het volgende deel lezen?