zondag 29 september 2013

Michel Houellebecq – De wereld als markt en strijd


De wereld als markt en strijd is de debuutroman van Houellebecq uit 1994. De toon is hetzelfde als in zijn latere werk. De hoofdpersoon Michel is een misantroop: hij heeft vrouw, vrienden, noch familie. Hij werkt zonder enig enthousiasme bij een it-bedrijf.

Het verhaal begint op een feestje bij een collega. Achter de bank valt Michel in slaap en kotst de vloer onder. Een dag later is hij zijn auto kwijt. Hij heeft geen idee waar hij geparkeerd staat en doet aangifte van diefstal om niet helemaal achterlijk gevonden te worden. Maar tijdens het zoeken naar zijn auto: “… werd ik gaandeweg bevangen door een  zekere vermoeidheid ten aanzien van auto’s, en van de dingen van deze wereld in het algemeen.”

Deze vermoeidheid houdt hem het hele verhaal in de greep. Voor hem en voor de mensen in zijn omgeving is het leven al voorbij. De puberteit  “…is de enige fase waarin je kunt spreken van leven in de strikte zin des woords.”  Michel moet voor een paar weken de provincie in om computercursussen te geven. Zijn collega Tisserand gaat met hem mee.

Hij heeft een theorie over het leven. Zowel op economisch als op seksueel vlak is er een voortdurend strijd gaande. Je kunt op beide terreinen slagen of falen. Je kunt ook op één vlak geslaagd zijn, zoals zijn collega Tisserand. Hij heeft een puike baan, maar is oerlelijk en op zijn achtentwintigste nog maagd. De vele versierpogingen bij jonge meisjes mislukken totaal.

Michel zegt hem het anders aan te pakken en biedt hem een mes aan. Hij moet de jongen die er met zijn doelwit - een 15-jarige blondine - vandoor gaat gewoon doodsteken en het meisje met geweld nemen. Tisserand gaat er op af als het stelletje zich in de duinen terugtrekt, maar keert onverrichte zaken terug. Hij stapt in de auto en rijdt naar Parijs. Met volle snelheid knalt Tisserant op een vrachtwagen en is dood. Michel is er niet erg van onder de indruk.

Als zijn werk in de provincie klaar is, verdraagt Michel het kantoor niet meer. Hij meldt zich ziek, wordt depressief verklaard en weet dat zij hem er na twee maanden uit zullen gooien. Het gaat steeds slechter met hem en hij laat zich opnemen in een inrichting. Na vrijlating enkele maanden later trekt hij de natuur in, einde verhaal.

Het debuut van Houellebecq is krachtig. Veel thema's keren terug in zijn latere werk en worden daar soms wat te veel uitgesponnen.

Geen opmerkingen: