De mooiste van Swirszczynska

Anna Świrszczyńska is minder bekend dan Nobelprijswinnares Szymborska. Maar zij wordt wel gezien als een van de belangrijkste 20ste eeuwse Poolse dichters, samen met Zbigniew Herbert, Tadeusz Różewicz en Czesław Miłosz.

De laatste verzorgt een inleiding bij deze verzamelbundel. Świrszczyńska werd geboren in 1909, publiceerde haar eerste bundel in de jaren 30 en maakte de opstand in Warschau van dichtbij mee. Eenmaal werd zij ter dood veroordeeld en wachtte een uur op haar executie, die niet door ging. Later, tijdens het communisme, kon zij haar werk  moeilijk gepubliceerd krijgen. Świrszczyńska stond bekend als feministe, vooral omdat zij tot op hoge leeftijd over haar lichaam en haar seksuele gevoelens schreef.

De Poolse man komt haar werk uitsluitend naar voren als een hersenloze bruut. Het zal niet verbazen dat de oorlog in haar gedichten een belangrijke rol speelt. Zij noemde zichzelf Anna Swir, wat halve gare betekent. In 1984 overleed zij. Eén gedicht ter illustratie:

Ze heeft de vloer gedweild

Hij kwam thuis na middernacht,

viel neer bij de deur.

Ze trok hem

over de drempel.

Hij rolde zich op bed,

met zijn schoenen aan, kotsend,

kroop hij naar haar toe, ze wou niet,

hij stompte in haar buik,

viel snurkend in slaap.

Ze heeft de vloer gedweild,

een nieuwe overtrek om het dekbed gedaan.

Ze klopte aan bij de buren.

Zo meteen zal ze baren.